دانستن وزن مخصوص قیر از دو جهت دارای اهمیت است:
از آنجا که می دانیم هرجا صحبت از مقدار قیر در آسفالت به میان می آید، آن را به صورت درصد وزنی بیان می نمایند، در صورتی که قیر عملا به صورت حجمی اندازه گیری می شود؛ بنابراین دانستن رابطه بین وزن و حجم قیر ضروری است. هم چنین چون قیر را عموما گرم می کنند، لذا دانستن ضریب انبساط حرارتی قیر نیز الزامی است تا بتوان وزن مخصوص قیر را در هر درجه حرارتی محاسبه نمود. در غیر این صورت وزن مخصوص قیر را باید در درجه حرارت مورد نیاز تعیین و اندازه گیری کرد.
وزن مخصوص قیر ابزار مناسبی برای تعیین منبع قیرها می باشد. برای مثال وزن مخصوص قیرهای نفت حدود ۱.۰ و وزن مخصوص قیرهای قطران بسته به طرز تهیه آنها بین ۱.۱۰ تا ۱.۲۵ متغیر است. این وزن مخصوص ها در دمای معین ۱۵.۶ یا ۲۰ درجه سانتیگراد تعیین می شوند.
شرح کامل آزمایش تعیین وزن مخصوص قیر در استانداردهای زیر به تفضیل آمده است:
برای قیرهای نفت Standard Methods, IP. 59/57 method F
برای قیرهای قطران Standard Methods, G.IP. -57, method A
ASTM Methods, D: 70-52
در همه استانداردهای ذکر شده از پیکنومتر برای سنجش وزن مخصوص قیر استفاده می شود.
همان طور که می دانید حجم قیر تابعی از درجه حرارت است؛ در نتیجه لازم است در تعیین حجم قیر پارامتر درجه حرارت را ثابت درنظر بگیریم. اما در صورت انجام آزمایش در دماهای متفاوت می توان از رابطه تقریبی زیر استفاده نمود:
V=[1+c(t-15.6)] V۱۵.۶
که در آن :
V: حجم قیر در دمای t است.
c: ضریب انقباض حرارتی حجم قیر است که برای قیرهای با چگالی کمتر از ۰.۹۶۶ برابر ۰.۰۰۰۷۲ و برای قیرهای با چگالی بیشتر از ۰.۹۶۶ برابر ۰.۰۰۰۶۳ است.
V۱۵.۶: حجم قیر در دمای ۱۵.۶درجه سانتیگراد است.
هدف آزمایش
هدف از این آزمایش، تعیین وزن مخصوص قیر در دمای مشخص می باشد.
وسایل آزمایش
- حدود ۶۰ گرم قیر مورد نظر
- پیکنومتر
- دماسنج
- ترازوی دقیق
- حمام آب گرم
